Ako ti niko živ ne može kazati dokle dopire tvoja zemlja i tvoja baština, potraži kosti i grobove i mrtvi će ti istinu kazati.
Oduvek su se Grbljani rukovodili ovom mišlju i zbog nje, ali i zbog svoje crkve koja ih je na to podsećala, nikada nisu imali problema sa gubitkom identiteta. Njihovi su đedovi nosili crnogorske kape sa srpskim obeležjima, deci prenosili veru svojih predaka i u crkvi posvećenoj Rođenju Presvete Bogorodice u Lastvi Grbaljskoj, naselju blizu Budve, jednoj od najstarijih bogomolja na primorju, proslavljali sve praznike. Oduvek je tako bilo.
Moćna, neugasiva svetlost zrači iz grbaljskog manastira Podlastva. Ta svetlost traje hiljadu petsto godina, koliko se zvanično uzima da živi ova bogomolja izgrađena na temeljima ranohrišćanske bazilike iz 5. ili 6. veka. Ovu svetlost održava i legenda koja se ovde, kao najvernija usmena knjiga, prenosila vekovima, koja govori o nemanjićkoj tradiciji. U doba ove srpske dinastije, postojala je tu crkvica oko koje su sagrađeni konaci za duhovnike koji su sa tog mesta kretali na daleka sveta mesta brodovima koji su se sidrili u uvali Jaz. U Podlastvi će konačiti i Sveti Sava pre nego što se galijom sa današnje plaže Jaz bude otisnuo put Svete Gore.
U to vreme arhiepiskop, Sava Nemanjić, koji je to zvanje dobio u Nikeji 1219. godine, uspostaviće prvu srpsku arhiepiskopiju u Žiči, i još desetak episkopija, među kojima je prvo mesto zauzimala Zetska episkopija. Kasnije, 1346. godine, sin kralja Stefana Prvovenčanog, car Dušan podići će Zetsku episkopiju na stepen mitropolije i sagraditi manastir Podlastvu 1350. godine.
Prema predanju, veliki konak manastira Podlastva na crnogorskom primorju bio je nekada dvor cara Dušana, baš kao što su ostali srpski vladari imali dvorove po manastirima: kralj Mihailo i veliki župan Stefan Nemanja u Kotoru, Stefan Dečanski i Crnojevići, gospodari Crne Gore u manastiru Podostrog, despot Đurađ Branković u sadašnjem manastiru Stanjevići.Istorijski pisani dokumenti prvi put pominju manastir Podlastvu 1417. godine, i to kada je Nikola Ercegović iz sela Vranovići zaveštao ovom manastiru „ cekin sveća da mu gore pred dušom mrtvijeh, a za zdravlje živijeh“. Nešto kasnije, 1427. godine pominje se kao mesto gde je na zboru usvojen „Grbaljski statut“.
Tokom svoje istorije biće rušen i paljen kao i toliki drugi srpski manastiri. Kada je sredinom 15.veka razrušen manastir Sv. Mihaila na Prevlaci, Mlečani razaraju i manastir Podlastvu i to posle gušenja seljačke bune, 1452. Rušili su ga i palili Turci i Francuzi 1805. godine ali je opet, 1812. godine obnovljen da bi ga 1869. godine srušili Austrijanci. Ponovo ga Grbljani obnavljaju 1874. godine. Ponovo strada u Prvom svetskom ratu i opet biva obnovljen 1936.I kada ga je konačno neprijateljska ruka ostavila na miru, oštetiće ga zemljotres 1979. godine. Još jednom će ga Grbljani obnoviti 1984.
Oduvek zborno mesto Grbljana, oduvek važan i voljen, oduvek živ, kao retko koji manastir. Tu se obeležava manastirska slava, Vidovdan, i Krstovdan, i Badnji dan i Bogojavljanje i svi važni datumi iz istorije i religije i porodični, a Grbljani, i stari i mladi, tu pletu čvrsti vez svoje tradicije zbog koje ni oni ni njihov manastir ne mogu da propadnu.
Dijana Dimitrovska Slovo 2024.
autorka bašta biljke breza bubrezi crkva cvet dijabetes dijana dimitrovska energija fitoterapeut hrana istorija jetra karcinom knez lazar knjiga kosa kozmetika koža krv lek lečenje manastir med nebojša đorđević i dijana dimitrovska nemanjići otrov pluća rak reuma sloveni srbija srce srednjovekovna srbija sve srpske vladarke svi srpski vladari travar tvrđava vino voda zdravlje zglobovi čaj želudac
